Ngôn ngữ lập trình được xem là một ngôn ngữ mới đối với những người bắt đầu làm quen với lập trình. Vậy giữa học ngôn ngữ lập trình và một ngoại ngữ giao tiếp như tiếng Anh có điểm chung nào hay không?
Nếu một người biết cách học tiếng Anh tốt thì có thể sử dụng phương pháp học đó áp dụng cho học ngôn ngữ lập trình không?
Một số tiểu bang như Texas ở Hoa Kỳ cho phép các khóa học về khoa học máy tính và ngôn ngữ lập trình được tính vào các yêu cầu tốt nghiệp giống như thể loại ngoại ngữ giao tiếp khác. Điều này cho thấy tầm quan trọng của học ngôn ngữ lập trình đối với sự phát triển não bộ con người, đặc biệt là ở trẻ em.
Ngôn ngữ lập trình có gì tương tự ngôn ngữ giao tiếp ?
- Mọi ngôn ngữ đều có các quy tắc của nó.
Học một ngôn ngữ lập trình chỉ tương tự như học ngoại ngữ khi nói đến các quy tắc hoặc cú pháp. Ví dụ: Tiếng Anh tuân theo cấu trúc câu “Chủ ngữ – động từ – tân ngữ”, tiếng Thổ Nhĩ Kỳ thì có cấu trúc khác “Chủ ngữ – Tân Ngữ – Động từ”. Ngôn ngữ lập trình cũng vậy, mỗi loại ngôn ngữ lập trình sẽ có cú pháp và quy tắc có thể tương tự hoặc khác nhau về cách cấu tạo. Và điều đó cho thấy rằng cả ngôn ngữ lập trình và giao tiếp đều tuân theo logic.
- Một số điểm chung về cách học và xử lý thông tin
Khi học cách viết một dòng code, bạn sẽ học một cấu trúc tương tự như học các quy tắc ngữ pháp. Học viết code dạy cho những người bắt đầu cách chia nhỏ các ý tưởng phức tạp thành các bước đơn giản. Học ngoại ngữ được thực hiện theo cách tương tự. Chúng ta được học từ vựng và các câu đơn giản trước khi tham gia vào các cuộc hội thoại.
- Được sử dụng để chia sẻ thông tin
Về cơ bản, ngôn ngữ lập trình và ngoại ngữ giao tiếp đều được sử dụng để chia sẻ dữ liệu. Trong tương tác hàng ngày của chúng ta với những người khác, cho dù qua internet hay gặp trực tiếp, chúng ta sử dụng ngôn ngữ để truyền đạt suy nghĩ, cảm xúc và ý định của mình. Việc sử dụng ngôn ngữ lập trình đang làm điều tương tự. Khi bạn viết mã là bạn đang nói chuyện với máy tính và nói với nó những gì bạn muốn. Thậm chí có thể lập luận rằng phần lớn thời gian, máy tính thực hiện các hướng dẫn đó và lần lượt sử dụng chúng để giao tiếp với người khác thông qua các trang web, trò chơi điện tử, ứng dụng, v.v.
- Cả 2 đều có nhiều loại ngôn ngữ khác nhau
Với ngoại ngữ giao tiếp truyền thống, mỗi Quốc gia có ngôn ngữ riêng của mình hoặc trong một Quốc gia có nhiều ngôn ngữ địa phương khác nhau. Ví dụ, Trung Quốc có tiếng Quan Thoại, tiếng Phổ Thông, tiếng Triều Châu,… Ở những quốc gia nói tiếng Anh cũng được chia thành tiếng Anh England, tiếng Anh US,…
Mặc dù các ngôn ngữ này đều thực hiện cùng một mục đích lớn chung là giao tiếp, truyền đạt ý nghĩ, nhưng một số ý tưởng có thể dễ dàng hơn để diễn đạt bằng tiếng Anh và một số ý tưởng có thể chỉ được đánh giá cao bằng tiếng Quan Thoại.
Điều này cũng đúng với ngôn ngữ lập trình. Mặc dù một ngôn ngữ có thể giải quyết nhiều vấn đề khác nhau, nhưng một ngôn ngữ khác có thể giải quyết tốt hơn một chút. Một số ngôn ngữ có thể làm việc tốt với dữ liệu, một số ngôn ngữ có thể đưa ra hướng dẫn robot ngay tại nhà… Tương tự như cách học một ngoại ngữ nói cho phép bạn giao tiếp với những người khác nhau theo những cách khác nhau, học các loại ngôn ngữ lập trình khác nhau cho phép bạn giải quyết các vấn đề theo những cách khác nhau.
- Cần có môi trường phù hợp
Đối với cả ngôn ngữ lập trình và ngôn ngữ giao tiếp, bạn cần một IDE (integrated development environment – môi trường phát triển tích hợp) phù hợp. Ví như bạn sẽ giao tiếp thành thạo tiếng Pháp nếu bạn sống hoặc làm việc trong một môi trường thường xuyên sử dụng tiếng Pháp. Trường hợp tương tự với ngôn ngữ lập trình Java, không có Eclipse … hoặc bất kỳ IDE nào hỗ trợ Java, lập trình viên sẽ như mò kim đáy bể. Học ngôn ngữ lập trình hay ngoại ngữ giao tiếp, bạn đều cần một môi trường cho phép và tạo điều kiện cho sự phát triển của bạn.
Thế mạnh vượt trội của học ngôn ngữ lập trình
Ngôn ngữ lập trình là phương thức diễn đạt linh hoạt
Được sử dụng để tạo các chương trình điều khiển hành vi của máy hoặc để diễn đạt thuật toán.
Các ngôn ngữ lập trình khác với các ngoại ngữ giao tiếp tự nhiên ở chỗ các ngôn ngữ tự nhiên chỉ được sử dụng để tương tác giữa con người với nhau, trong khi các ngôn ngữ lập trình cho phép con người truyền đạt các hướng dẫn cho máy móc, thông qua máy móc lại có thể truyền đạt thông tin trong cộng đồng xã hội con người.
Kỹ năng lập trình tạo ra quan điểm mới để giải quyết vấn đề
Adrian Degus, Giám đốc điều hành của Nuvro cho biết: “Học viết mã có tác dụng vô tình dạy bạn cách suy nghĩ.” Ông giải thích rằng ông từng có xu hướng giải quyết vấn đề một cách cảm tính. Nhưng kinh nghiệm viết mã đã dạy ông cách tiếp cận vấn đề một cách hợp lý. “Ngôn ngữ lập trình giúp tôi hiểu vấn đề một cách logic, đã cải thiện khả năng giải quyết vấn đề của tôi gấp mười lần,” ông cho biết thêm.
Học ngôn ngữ lập trình giúp chúng ta tiếp cận phương pháp giải quyết vấn đề mới thông qua “Tư duy lập trình”, nhìn nhận các tình huống của vấn đề từ một góc nhìn mới.
Biết ngôn ngữ lập trình mở ra các cơ hội nghề nghiệp đa dạng
Học cách viết mã có thể giúp mở ra các lĩnh vực cơ hội mới trong sự nghiệp của bạn, khiến bạn trở thành một ứng viên linh hoạt hơn trong nền kinh tế kỹ thuật số. Ngay cả khi công việc của bạn không yêu cầu bạn phải hiểu sâu về ngôn ngữ lập trình hoặc mã hóa, thì điều đó vẫn hữu ích vì bạn có thể sẽ cần phải tương tác với những người khác trong giao tiếp hoặc công việc.
Học ngôn ngữ lập trình là hoạt động mới lạ gắn kết các thành viên trong gia đình
Bạn nghĩ thế nào về việc học một lĩnh vực mới mẻ và chia sẻ cùng các thành viên trong gia đình? Nhiều Phụ huynh cho biết con trẻ bắt đầu học viết mã và tự tạo ra những trò chơi đơn giản là một trải nghiệm đầy thử thách nhưng rất bổ ích và thú vị.
Tại nhiều quốc gia Châu Mỹ, Châu Âu và Úc, bộ môn ngôn ngữ lập trình được đưa vào chương trình giảng dạy ở các trường tiểu học từ cách đây hơn 6 năm. Điều này giúp trẻ em biết những gì cần thiết để thiết kế ứng dụng, trang web và hơn thế nữa, trẻ còn được học những kỹ năng mềm thông qua các tiết học lập trình như thuyết trình, làm việc nhóm, tư duy sáng tạo, giải quyết vấn đề…
Kết
Não bộ của trẻ nhỏ giống như miếng bọt biển hút các thông tin xung quanh. Nếu chúng ta để trẻ tiếp xúc với ngôn ngữ lập trình càng sớm, khả năng “hút” của miếng bọt biển này càng mạnh hơn. Hơn thế nữa, học ngôn ngữ lập trình với phương thức học thông qua tư duy lập trình sẽ là tiền đề vững chắc giúp trẻ học các ngoại ngữ giao tiếp tốt về sau. Theo một số khảo sát cho thấy trẻ em học ngôn ngữ lập trình từ sớm sẽ có những thay đổi tích cực về trí não và kỹ năng bản thân so với những trẻ em tiếp xúc khoa học máy tính muộn.
Mong rằng với những chia sẻ trong bài viết này Quý phụ huynh sẽ có thêm thông tin hữu ích để củng cố quyết định có nên để trẻ học ngôn ngữ lập trình không. Quý phụ huynh có thể tham khảo thêm “Khóa học lập trình cho trẻ em tốt cần có yếu tố gì?”
